Bún nghệ xào lòng, món ăn dân dã, ngon, bổ dưỡng gắn liền với tuổi thơ của biết bao người Huế. Và khi xa quê, mỗi lần ốm đau vặt lại có cảm giác rưng rưng nhớ về món ăn này.
Không chỉ ngon mà bún nghệ xào lòng còn là thứ thuốc trị bệnh khá hiệu quả mà biết bao bà mẹ xứ Huế vẫn thường nấu cho con cháu nhà mình.
Bún nghệ, món ngon chữa bệnh
Bún nghệ không đơn thuần là món ăn của người Huế mà nó còn là phương thuốc chữa các bệnh vặt như ho, cảm…mà biết bao bà mẹ người Huế vẫn dùng cho tới bây giờ. Đây cũng là món ăn mà mỗi khi thèm, lũ con nít chúng tôi lại vờ có bệnh để được mẹ nấu cho ăn.
Bún nghệ xào lòng là một món ăn theo dân gian cũng như kinh nghiệm của các bà mẹ Huế thì rất tốt cho việc chữa trị bệnh ho. Và ngày nay, đây là món ngon được xem là đặc sản Huế, được bày bán rất nhiều ở các con phố, quán ăn Huế.
Xa quê, nhớ về món bún nghệ
Có lẽ đây là tâm trạng chung của những người xa quê cầu thực như tôi, mỗi khi ốm đau lại nhớ về tuổi thơ, nhớ về món bún nghệ hay được mẹ nấu cho ăn để trị bệnh. Mỗi lúc như thế nước mắt lại rưng rưng nhớ về…
Mẹ tôi vốn thế, cứ mỗi lần chị em tôi đứa nào bị ốm mấy bệnh lặt vặt như đau bụng, nhức đầu, cảm cúm, ho… thì hiếm khi chúng tôi phải dùng thuốc tây, mà thời đó, thuốc tây cũng rất hiếm. Và thay vào đó sẽ được mạ nấu cho mấy món ăn như trứng gà kho lá mơ, cháo ngải cứu, canh bí ngô, chè ném hay bún nghệ xào lòng… để trị bệnh.
Đặc biệt, với chứng ho, thì món nghệ xào lòng luôn hiện ngay trong đầu mạ tôi.
Mới tờ mờ sáng hôm sau khi cả nhà đang còn say giấc, mạ đã thức dậy, dắt chiếc xe đạp phượng hoàng cũ kỹ đạp gần cả chục cây số lên chợ. Hàng sớm mai nên mọi thứ đều còn tươi ngon. Mạ chọn mua lòng lợn với các bộ phận gồm ruột non, ruột già, gan và huyết. Sau đó mua bún và mớ nghệ tươi, củ hành tây cùng mấy trái chanh, ớt, bó rau răm, hành ngò. Và không quên mua thêm vài gói kẹo cau làm quà cho mấy đứa con thơ đang ngóng đợi ở nhà.
Lòng lợn sau khi mua về, mạ đổ nước vào phần ruột cho trôi bớt những màng nhớt bám bên trong. Sau đó lại lấy chiếc đũa lộn ngược rồi xát muối hột và vắt chanh vào chà bóp kỹ. Làm đến khi nào phần ruột từ màu ngà chuyển sang màu trắng mới rửa sạch và lộn ruột lại như ban đầu. Mạ dặn rằng, nếu sơ chế lòng không kỹ thì lúc nấu sẽ có mùi hôi, ăn mất ngon, lại không đảm bảo vệ sinh.
Khi lòng đã sạch thì xắt thành miếng vừa ăn, rồi ướp các gia vị cho thấm. Trong đó lượng tiêu và ớt ướp cùng hơi nhỉnh chút. Về phần nghệ thì cạo vỏ, rửa sạch, rồi cho vào cối giã nhuyễn. Mỗi lúc hoàn thành xong công đoạn này thì đôi bàn tay mạ đã chuyển sang vàng khè. Phải mất mấy ngày sau màu nghệ mới dần phai sạch.
Mạ bắc chảo lên bếp, đổ chút dầu. Khi dầu sôi thì cho nghệ vào phi ngả màu, sau lại cho tiếp lòng vào xào đảo đều. Đến khi lòng chín săn lại liền cho bún vào đảo nhanh tay cho toàn sợi bún trắng nõn chuyển sang nhuốm vàng và nêm lại mắm muối cho thấm. Trước khi tắt lửa, mạ rắc hành tây, cùng rau răm, hành ngò đã thái vào để tăng vị thơm ngon cho món ăn. Gian bếp nhỏ lúc này cứ náo nức một mùi hương no ấm. Chị em tôi lượn lờ quanh chân mạ với chiếc bụng đang réo òng ọc để chờ hiệu lệnh sắp bát đũa dọn ăn.
Trên chiếc chiếu lác đã sờn sợi, những đứa trẻ nghèo khó ấy cứ dán mắt vào chảo bún nghệ với sự háo hức chờ thưởng thức. Vị béo của lòng, nồng của nghệ, thơm của rau răm và hành ngò, dẻo của sợi bún, cộng thêm vị cay của ớt, tiêu… ăn vào cứ để lại dư vị ngọt nhẹ, chút đăng đắng, tê tê nơi đầu lưỡi. Bọn tôi vét sạch chảo đến những miếng cháy vụn vỡ dính dưới đáy cuối cùng mà vẫn còn thòm thèm lắm.
Đến Huế thưởng thức món bún nghệ xào lòng
Bún nghệ xào lòng là món ăn dân giã, quen thuộc với nhiều người Huế. Tuy nhiên, đây không phải là món ăn được nhiều du khách biết đến.
Hầu hết các chợ ở Huế đều có quán bán món bún này. Ở các con phố, lâu lâu cũng bắt gặp một vài quán có bán bún nghệ xào lòng nhưng không nhiều.
Do vậy, nếu muốn thưởng thức một tô bún nghệ ngon đúng vị Huế, hãy ghé một khu chợ ở Huế để thưởng thức.
Trên đây là bài viết về món ăn đặc sản, dân giã của người dân xứ Huế – bún nghệ xào lòng – món ăn đã gắn liền với tuổi thơ của biết bao thế hệ người Huế.